Βλέπουν όνειρα τα βρέφη;

Ναι, τα μωρά μας είναι πολύ εκφραστικά όταν κοιμούνται. Συσπώνται, φτερουγίζουν τα μάτια τους, κάνουν γκριμάτσες, αφήνουν αναστεναγμούς. Όλα αυτά μας δίνουν την εντύπωση ότι το μωρό μας ονειρεύεται. Είναι, όμως, δυνατόν;

Η αλήθεια είναι ότι το να μελετηθεί επιστημονικά αν το μωρό ονειρεύεται και τι όνειρα βλέπει είναι εξαιρετικά δύσκολο, αφού ένα μωρό ούτε μιλάει ούτε μπορεί  να επικοινωνήσει σε τέτοιο επίπεδο αποτελεσματικά μαζί μας.  

Έρευνες ωστόσο καταδεικνύουν ότι τα μωρά βιώνουν κύκλους ύπνου παρόμοιους με αυτούς των ενηλίκων (αν και διαφορετικής ίσως διάρκειας), στους οποίους περιλαμβάνεται ο κύκλος ύπνου REM (rapid eye movement) που συσχετίζεται με τη φάση του ύπνου που βλέπουμε όνειρα.

Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο εγκέφαλος γίνεται εξαιρετικά δραστήριος. Έρευνες που αξιοποίησαν και εγκεφαλογραφήματα έδειξαν ότι τα μωρά επιδεικνύουν παρόμοια μοτίβα ύπνου με τους ενηλικες και ότι ναι, μπορεί πράγματι να ονειρεύονται. Επιπλέον, η παρατήρηση των μωρών οδηγεί στην καταγραφή κινήσεων σαν κι αυτές που κάνει ένας ενήλικας που ονειρεύεται.

Μια αντίθετη έρευνα νευροεπιστημόνων αναφέρει, ωστόσο, ότι ο ύπνος REM του μωρού εξυπηρετεί έναν εντελώς διαφορετικό σκοπό για τα νεογέννητα και τα βρέφη: κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων και των πρώτων μηνών, βοηθά τον εγκέφαλό τους να αναπτύξει συνάψεις και να αναπτυχθεί. Μερίδα των επιστημόνων πιστεύει ότι για να μπορεί ένα μωρό να ονειρευτεί (με την έννοια που το εννοούμε κι εμείς οι ενήλικες), πρέπει να είναι σε θέση να φαντάζεται πράγματα από αυτά που βιώνει.

Τι όνειρα βλέπουν, λοιπον;

Αν και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το περιεχόμενο των ονείρων ενός μωρού, είναι λογικό να υποθέτουμε ότι τα όνειρά του επηρεάζονται από τις περιορισμένες εμπειρίες και τα αισθητηριακά του ερεθίσματα. Τα όνειρα θα μπορούσαν ενδεχομένως να περιλαμβάνουν απλές αισθήσεις, συναισθήματα και μεμονωμένες  εικόνες με βάση την αλληλεπίδρασή του με τον κόσμο γύρω του.

Όπως και να έχει, είναι δεδομένο ότι ο μικρός τους εγκέφαλός είναι απασχολημένος ακόμα και όταν το ίδιο κοιμάται.

Η χαρτογράφηση ωστόσο των βρεφικών ονείρων εξακολουθεί να είναι ένας τομέας συνεχιζόμενης έρευνας που απαιτεί περαιτέρω μελέτη προκειμένου να κατανοήσουμε πλήρως τη φύση και τη σημασία των ονείρων στα μωρά.