Παίζοντας με ένα Παιδί με Εγκεφαλική Παράλυση - 3 προτάσεις, αμέτρητες δυνατότητες

της Νίκης Παπακυριάκη-Νούτσου

Εργοθεραπεύτριας, Δασκάλας γιόγκα σε παιδιά με ειδικές ανάγκες

Η εγκεφαλική παράλυση είναι μια πάθηση του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και αποτελεί την πιο συχνή νευρομυϊκή διαταραχή κατά την παιδική ηλικία. Εκδηλώνεται με διάφορες κινητικές διαταραχές και  ενίοτε - αλλά όχι πάντα – συνοδεύεται από νοητική υστέρηση. Επηρεάζει τη φυσιολογική ωρίμανση του  Κεντρικού Νευρικού Συστήματος με αποτέλεσμα την ανάπτυξη παθολογικών προτύπων στάσης και κίνησης και διαταραχή στον έλεγχο των κινήσεων και των θέσεων (μυϊκή συνέργεια).

Στην Ελλάδα περίπου 10.000 άτομα πάσχουν από Εγκεφαλική Παράλυση· 300 πάσχοντα παιδιά γεννιούνται το χρόνο. Μερικές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση είναι η κινητική δυσλειτουργία που οφείλεται σε μια μη προοδευτική βλάβη από τα πρώτα στάδια της ζωής και σε καθυστέρηση στην ανάπτυξη των νευρολογικών μηχανισμών για στασικό έλεγχο, ισορροπία, κίνηση. Συχνά συνοδεύεται από ελλείμματα σε όραση, ακοή, ομιλία, αντίληψη, κοινωνικότητα.
 

ΟΜΩΣ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ

Αν συλλογιστούμε το παιχνίδι, μας έρχονται στο μυαλό εικόνες κινητικές, ενεργούς δράσης. Συχνά η αναπηρία κάνει το παιχνίδι να μοιάζει ακατόρθωτο. Ίσως η σκέψη να παίξουμε με ένα παιδί με μειωμένες κινητικές κι επικοινωνιακές δεξιότητες να μας προκαλεί αμηχανία. Όμως με δημιουργικότητα, φαντασία και υπομονή μπορούμε να βρούμε κατάλληλες δραστηριότητες, προσαρμοσμένες στο παιδί, που εκτός από διασκέδαση θα έχουν και ευεργετικά οφέλη για πληθώρα δεξιοτήτων του.

Κάποιες από αυτές είναι:

ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Η ανάπτυξη του συμβολικού παιχνιδιού σχετίζεται με την κοινωνική συμμετοχή και την αλληλεπίδραση με συνομηλίκους, με τη μάθηση, την επίλυση προβλήματος, την ομιλία. Το συμβολικό παιχνίδι χαρακτηρίζεται από τρεις γνωστικές δεξιότητες: τη χρήση ενός αντικειμένου ως κάτι άλλο, την απόδοση ιδιοτήτων σε αντικείμενα και την αναφορά σε απόντα αντικείμενα.
 

Τα μαλακά στοιβαζόμενα τουβλάκια κολλάνε μεταξύ τους όταν είναι βρεγμένα κάνοντας την κατασκευή πολύ πιο εύκολη για το παιδί που δυσκολεύεται στις επιδέξιες λεπτές κινήσεις. Μπορεί να δημιουργήσει σπίτια, κάστρα, ανθρώπους, ζωάκια κι ό, τι άλλο φανταστεί κι έπειτα να φτιάξει ιστορίες μαζί τους και να παίξει καθώς δεν καταστρέφονται με τη μετακίνηση. Bonus οι διαφορετικές υφές που προσφέρουν επιπλέον απτικό ερέθισμα και συμβάλλουν στην αισθητηριακή ολοκλήρωση του παιδιού.

ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ

Τα μουσικά όργανα αποτελούν ένα από τα καλύτερα παιχνίδια για τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση, καθώς προσφέρουν μια σειρά από οφέλη όπως:

• Κινητικά: ζητώντας τους να ισορροπήσουν ανάμεσα σε δύο κρουστά όργανα και να τα χτυπάνε βελτιώνεται η ισορροπία, ο στασικός έλεγχος και ο αμφίπλευρος συντονισμός.
• Κοινωνικά: πολλά παιδιά με εγκεφαλική παράλυση παρουσιάζουν δυσκολίες στην ομιλία. Τα μουσικά όργανα τους δίνουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με μη λεκτικό τρόπο. Επιπλέον, μπορείτε να εξασκηθείτε στην εναλλαγή σειράς ανταλλάσσοντας τα όργανα μεταξύ σας.
• Γνωστική ανάπτυξη: μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί να επαναλάβει ένα ρυθμό που παίξατε, ενθαρρύνοντας τις δεξιότητες μνήμης και της συγκέντρωσής του.

ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ


      
 

Το BILIBO είναι ένα απλό παιχνίδι που μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση να αναπτύξουν τις δεξιότητες της ισορροπίας. Είναι αρκετά μεγάλο για να καθίσει μέσα το παιδί, προσφέρει υποστήριξη στον κορμό του και μπορεί άνετα να λικνίζεται μπρος – πίσω και να στριφογυρίζει. Επειδή δεν διαθέτει επίπεδες επιφάνειες, το BILIBO δημιουργεί συνεχώς αλλαγές στην κατεύθυνση και την κίνηση. Ως αποτέλεσμα, τα παιδιά εξασκούνται επανειλημμένα στη μετατόπιση του κέντρου βάρους τους, ενώ ταυτόχρονα ενθαρρύνει οι ισορροπιστικές τους αντιδράσεις που είναι απαραίτητες για ένα παιδί που μαθαίνει να περπατάει.